Pasaport Bilgileri
Genel Bilgiler
Pasaport başvurusu işlemleri ile ilgili esaslara genel olarak 5682 sayılı Pasaport Kanunu ve İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Yeni Tip Pasaport Uygulama Talimatında yer verilmektedir.
Ülkemizde ICAO tarafından belirlenen standartlarda e-pasaportların basım ve tanzimine 1 Haziran 2010 tarihi itibari ile başlanmıştır. Eski tip pasaportların son kullanım süresi 24 Kasım 2015’tir.
Eski tip pasaportlarla ilgili tüm işlemlere (uzatma, meşruhat, şerh verilme, refakate çocuk kaydettirme, ikinci meslek yazdırma vb.) yurt içerisinde 31.01.2011 ve çevrimiçi hizmet veren Dış Temsilciliklerimizde 31.12.2010 tarihi itibariyle son verilmiştir. Ancak, çevrimdışı hizmet veren Dış Temsilciliklerimizce eski tip pasaport işlemlerine pasaportun geçerlilik süresi 24 Kasım 2015 tarihini geçmeyecek şekilde devam edilmektedir.
Elektronik pasaport başvurusunun şahsen yapılması zorunludur.
E-pasaportlar temdit edilemediğinden, geçerlilik süresi sona erdiğinde, yeni pasaport başvurusu yapılması gerekir.
Umuma mahsus pasaportların süreleri, üzerlerinde kayıtlı son geçerlilik tarihinden itibaren yenilenmekte olup, süresi 6 aydan az olmamak kaydıyla işlemin yapılacağı günden başlamak üzere ileri doğru 18 yaşından küçükler için en fazla 5, 18 yaşından büyükler için en fazla 10 yıl olabilmektedir.
23.09.2010 tarihinde yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanunun 3. maddesi uyarınca, vatandaşın yurtdışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlandırılabilir. Hakim kararıyla yurtdışına çıkış yasağı konulanların pasaport talepleri karşılanmaz, talep etmeleri halinde Türkiye’ye dönüşlerini teminen geçici pasaport (seyahat belgesi -çevrimdışı hizmet veren Dış Temsilsciliklerimizde) düzenlenir.
Geçerlilik süresi bulunan pasaport ile müracaat eden kişilerin eski pasaportundaki geçerli süre, yeni düzenlenecek pasaportun süresine eklenir. Bu süre en kısa süreli pasaportun (6 ay) süresinden daha kısa olamaz. Bu durumda yalnızca pasaport defter bedeli ile eski pasaporttaki mevcut süre bedelinin talep edilen süre bedelinden düşülerek hesaplanacak harç miktarı tahsil edilir.
492 sayılı Harçlar Kanunun ilgili maddeleri uyarınca, yabancı memleketlere münhasıran öğrenim için gideceklerin/gitmiş olanların Türkiye’den çıkarken veya Dış Temsilciliklerimizden yapacakları pasaport başvuruları harçtan muaftır. Sözkonusu öğrencilere, pasaport defter bedelini ödemeleri kaydıyla, 6 aydan az ögrenim süresi için 6 aylık, 6 ay ile 1 yıl arasındaki ögrenim süresi için 1 yıllık, 1 yıldan fazla ögrenim süresi için ise 2 yıllık harçsız pasaport verilebilmektedir.
Kişinin nüfus kütüğünde kayıtlı kimliğini belirleyici bilgilerin (adı, soyadı, doğum tarihi, doğum yeri vb) Türk mahkemelerince verilmiş kararlar veya evlilik vb. nedenlerle değişmesi durumunda, kişinin eski kimlik bilgilerini ihtiva eden pasaportunun yenilenmesi gerekmektedir.
Yabancı bir ülkeye iltica etmiş veya iltica talebinde bulunmuş kişilerin pasaport başvurusu yapabilmesi için iltica başvurusunu geri çekme gibi bir ön-şart aranmamaktadır. Sözkonusu kişilerin pasaport talepleri herhangi bir kurumla yazışma yapılmaksızın karşılanmakla birlikte, bu kişilerin kimliklerini tespite yarayacak nüfus cüzdanı, pasaport, aile cüzdanı, sürücü belgesi gibi resimli bir belge ibraz edememeleri durumunda, ilgili kurumlarla yazışma yapılarak kimlik tespitinin yapılmasının ardından pasaport düzenlenebileceğinden, bu şartlarda yapılan başvurular belli bir zaman almaktadır.
Bir adet geçerli pasaport sahibi olmak genel olarak bir teamül olmakla birlikte, iki adet geçerli pasaporta ihtiyaç duyduğunu ve her iki pasaportu da aynı anda taşımak istediğini beyan edenlerin kanuna aykırı olmayan herhangi bir durumdan kaynaklanan mazeretlerini dilekçelerinde belirtmeleri koşuluyla, taleplerinin karşılanmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Pasaportların usulüne uygun olarak kullanılması ile ilgili sorumluluk pasaport sahibine aittir.
Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca resmi bir evrak olan pasaportta kasten tahrifat yapmak suç teşkil etmektedir.
Pasaportta sayfa eksikliği, yırtılma, pasaport içindeki kayıtlarda silinti ve kazıntı bulunduğu gerekçesiyle pasaportun yenilenmesinin talep edilmesi halinde, bu pasaportların Türkiye’de kişinin nüfusa kayıtlı olduğu ilin Emniyet Müdürlüğüne gönderilmesi ve yapılacak inceleme neticesine göre işlem yapılması gerekmektedir. Bu nedenle, başvuruların sonuçlandırılması belli bir zaman almaktadır.
18 yaşından Küçükler İçin Pasaport Başvurusu
E-pasaportların refakat hanesi bulunmadığından, çocuklar anne veya baba pasaportuna kaydedilememekte, her kişi için ayrı pasaport tanzim edilmektedir. 18 yaşından küçüklere azami 5 yıllık pasaport düzenlenebilmektedir.
Gerekli kimlik ve fotoğraf teşhisinin yapılabilmesi için yaş ayırımı yapılmaksızın 18 yaşından küçük tüm çocukların da başvuru esnasında hazır bulunması gerekmektedir.
12 yaşını doldurmamış çocukların başvuru formları velileri veya vasileri tarafından imzalanmaktadır. 12 yaşını doldurmuş ve daha büyük çocukların başvuru sırasında imzaları alınmaktadır.
Pasaport Kanununun 17. maddesinin (C) bendinin; “Reşit olmayan ve mahcurların yalnız seyahat etmek üzere pasaport alabilmeleri için kanuni mümessillerinin muvafakatlerini havi resmi makamdan tasdikli vesika ibraz eylemeleri lazımdır“ hükmüne istinaden;
1. Pasaport müracaat tarihi itibariyle ergin (reşit) olmayan çocukların anne ve babalarının noterden veya müracaat esnasında memur huzurunda düzenletilebilecekleri usulüne uygun muvafakatın ibrazı gerekmektedir. (18 yaşından önce anne ve baba muvakatıyla veya hakim kararıyla evlenenler Medeni Kanun gereği ergin (reşit) sayılırlar).
2. Pasaport alacak çocuğun anne veya babasından birinin cezaevinde olması durumunda, cezaevinde olan tarafın cezaevinde olduğunu kanıtlayan belgenin ibraz edilmesi halinde, cezaevinde olmayan tarafın muvafakatı yeterlidir.
3. Boşanma durumunda, ilgili Türk mahkemesi velayeti kime vermişse (tedbir yolu ile geçici olarak verilmişse dahi) onun muvafakatinin alınması gerekir. (Yabancı mahkemelerden verilen kararların geçerli olması için Türk mahkemesince tanıma veya tenfiz kararı verilmesi gerekmektedir).
4. Türk Medeni Kanununa göre evlilik dışı doğan çocukların (anne yabancı olsa dahi) velayeti annede olduğundan, annenin muvafakati yeterlidir.
5. Evlilik dışı doğan çocukların babalık tanıma yoluyla babanın nüfus kütüklerine kaydedildiği durumlarda, çocuğu tanıyan babanın muvafakati aranmaz, annenin muvafakati yeterlidir.
6. Anne 18 yaşından küçük ve evli değilse velayet sahibi babanın veya vasi tayin edilmişse vasinin muvafakati gerekir.
7. İlgili Türk mahkemesi, çocukları (Çocuk Esirgeme Kurumu gibi) koruma altına almış olsa da çocukların velayet sahiplerinin muvafakati aranır.
8. Mahcurlar 18 yaşından büyük ise Türk mahkemelerinden alınan karar ile vasi tayin edilen kişinin vasi kararının ibrazı ve muvafakati gerekir.
Muvafakatnameler noterce tanzim ve tasdik edilir. Ancak pasaport müracaatında, pasaportu vermeye yetkili makamlar önünde hazırlanan belgeler de muvafakatname yerine kullanılabilir.
Muvafakatler pasaport süresince ve bir defalık geçerlidir.
Pasaport başvurusunda bulunulan çocuk henüz Türk nüfus kütüklerine tescil edilmemişse, öncelikli olarak doğum tescil işleminin yapılması gerekmektedir.
Gerekli Belgeler
Nüfus cüzdanı aslı, (T.C. Kimlik no’lu – 15 yaşından büyükler için fotoğraflı)
Son 6 ay içinde çekilmiş 1 adet biyometrik fotoğraf, (fonu beyaz)
Reşit olmayanlar için anne ve babanın muvafakatnamesi, (boşanma, anne veya babanın cezaevinde olması, evlilik dışı doğan çocuklar adına başvuru gibi detaylarda muvafakatname konusu için lütfen Umuma Mahsus Pasaport Başvurusu/Yeni Pasaport Başvurusu/18 Yaşından Küçükler İçin Pasaport Başvurusu bilgi metinlerini okuyunuz).
Mahcurlar 18 yaşından büyük ise vasinin kendisi veya muvafakatnamesi,
Eski pasaport (İlk defa pasaport alacaklar hariç)
Pasaport cüzdan, harç ve posta bedeli dekontu (Temsilciliklerimizde tahsil edilmektedir).
Öğrenim amaçlı yurtdışına gidenlerin durumunu gösterir belge (harçsız pasaport başvurusu için),
Form dilekçe (Temsilciliklerimizde hazırlanmaktadır).
Dilekçe’nin imza bölümü için;
12 yaşını dolduranların imza atmaları gerekmektedir. (13 yaşından gün alanlar ve daha büyükler).
12 yaşından küçüklerin imza atma zorunluluğu yoktur.
Mahcurlardan imza istenmez.
Engelli (fiziksel engelli) kişilerin de 12 yaşını doldurmaları halinde imza atmaları gerekmektedir.
İmza atamama durumlarında “imza atamaz” seçeneği belirtilir.